فناوری
دانش و فناوری": رادیوتلسکوپ غول‌پیکر آمریکایی در پورتوریکو فروریخت"رصدخانه «آرسیبو» پس از نیم قرن اکتشافات نجومی تعطیل شد
Das einst weltgrößte Radioteleskop in Puerto Rico ist in sich zusammengefallen. Es diente einst als Kulisse in einem James-Bond-Film.
Foto: Yamil Rodriguez/Aereomed/AP/dpa
دانش و فناوری": رادیوتلسکوپ غول‌پیکر آمریکایی در پورتوریکو فروریخت"رصدخانه «آرسیبو» پس از نیم قرن اکتشافات نجومی تعطیل شد
ES WAR KULISSE IN BONDS „GOLDEN EYE“
Einst größtes Radioteleskop der Welt eingestürzt
Quelle: BILD / Reuters
02.12.2020 - 10:42 Uhr
Berühmtes Radioteleskop in Puerto Rico eingestürzt
Es war durch seine Suche nach Außerirdischen und als Kulisse in einem James-Bond-Streifen weltberühmt geworden. Nun ist es nur noch ein Haufen Schrott.
Das einst weltgrößte Radioteleskop in Puerto Rico ist in sich zusammengefallen. Wegen früherer Schäden war bereits geplant gewesen, das Teleskop am Observatorium in Arecibo zu demontieren. Am Dienstag stürzte die 900 Tonnen schwere Instrumentenplattform auf die darunter liegende Schüssel hinab, wie die Nationale Wissenschaftsstiftung der USA (NSF) mitteilte.
Nach ersten Erkenntnissen seien die obersten Teile aller drei stützenden Türme abgebrochen. Neben der Schüssel sei auch das Lernzentrum des Observatoriums durch herabfallende Stahlseile schwer beschädigt worden.
„Wir sind traurig über diese Situation, aber dankbar, dass niemand verletzt wurde“, sagte NSF-Direktor Sethuraman Panchanathan. Auch wenn das Teleskop verloren sei, gelte es nun, die verbliebenen Teile der Anlage wieder in Betrieb zu nehmen.
Erst am 19. November hatte die NSF mitgeteilt, dass nach Einschätzung von Experten ein katastrophales Versagen der Struktur des Teleskops drohe. Seine Kabel seien möglicherweise nicht mehr in der Lage, die für sie vorgesehenen Lasten zu tragen. Reparaturen seien auf sicherem Wege nicht möglich; daher würden Vorbereitungen getroffen, das Teleskop auseinanderzunehmen.
Im August war ein rund 7,5 Zentimeter dickes Stahlseil, das eine Metallplattform stützte, aus unbekannten Gründen gerissen. Im Herabfallen hatte es einen etwa 30 Meter langen Riss in der Reflektorschüssel des Teleskops verursacht und auch die Kuppel sowie eine Plattform beschädigt. Hinzu kamen Schäden, die der Hurrikan Maria 2017 am Observatorium verursacht hatte. Das Teleskop sollte repariert werden. Dann riss am 6. November laut NSF ein Hauptkabel.
Das Radioteleskop im US-Außengebiet Puerto Rico war bis 2016, als in China ein noch größeres in Betrieb ging, mit 305 Metern Durchmesser das größte der Welt. Es war auch eine beliebte Touristenattraktion – besonders, nachdem es in dem James-Bond-Film „GoldenEye“ von 1995 als Kulisse diente.
Das Teleskop war 1963 in Betrieb genommen worden und zuletzt noch immer eines der empfindlichsten der Welt. 1974 entdeckten die US-Astronomen Russell Hulse und Joseph Taylor mit ihm den Doppelpulsar PSR 1913+16 – zwei einander umkreisende Neutronensterne – und beobachteten damit indirekt Gravitationswellen. Radioteleskope sammeln Radiowellen aus dem All, die in Bilder umgewandelt werden.
WISSENSCHAFT
Weltgrößtes Radioteleskop sucht auch Leben im All
Das weltgrößte Radioteleskop in Pingtang in der chinesischen Provinz Guizhou hat einen Durchmesser von 500 Metern.
Foto: Stringer/Archiv
Foto: coremedia
26.09.2016 - 15:30 Uhr
Pingtang (dpa) - China sucht nach dem Ursprung des Universums - und nach außerirdischem Leben im All. Mit dem weltgrößten Radioteleskop in den Karsthügeln von Pingtang in Südwestchina will sich die zweitgrößte Wirtschaftsnation jetzt auch zu einer Wissenschaftsmacht emporschwingen.
Ohnehin verfolgt China mit seinen Plänen für eine eigene Raumstation um 2022 und für Flüge zu Mond und Mars schon ein ehrgeiziges Raumfahrtprogramm.
Chinas «Auge zum Himmel» (Tianyan) soll helfen, Durchbrüche in der Wissenschaft zu erzielen, sagte Staats- und Parteichef Xi Jinping zum Start des Radioteleskops. Es hat die Größe von 27 Fußballfeldern. Mit einem Durchmesser von einem halben Kilometer soll das «Fast» (Five-Hundred-Meter Aperture Spherical Telescope) genannte Observatorium in der Provinz Guizhou doppelt so empfindlich sein wie das mit 300 Metern bisher größte Observatorium in Arecibo in Puerto Rico. Experten halten es auch für zehnmal stärker als das deutsche, nur 100 Meter große Radioteleskop Effelsberg im Ahrgebirge (Nordrhein-Westfalen).
In der Testphase vor der offiziellen Eröffnung am Sonntag entdeckte «Fast» schon qualitativ hochwertige elektromagnetische Wellen eines Pulsars, der 1351 Lichtjahre entfernt ist. Das Studium solcher schnell rotierender Neutronensterne und von Gravitationswellen stehen im Mittelpunkt der Forschung. Gravitationswellen hat Albert Einstein in seiner Relativitätstheorie vorhergesagt, ihr wissenschaftlicher Nachweis wurde aber erst in diesem Februar verkündet.
Das Teleskop soll doppelt so viele Pulsare als gegenwärtig bekannt entdecken können, sagte Sun Caihong, führender Technologe des Projekts, laut Nachrichtenagentur Xinhua voraus. «Es ist höchst wahrscheinlich, dass Durchbrüche bei der Erforschung der Gravitationswellen und der Relativitätstheorie gemacht werden.»
«Das ultimative Ziel ist es, die Entwicklungsgesetze des Universums zu entdecken», sagte Qian Lei, Astronom der chinesischen Akademie der Wissenschaften (CAS), der «China Daily». Vielleicht auch fremdes Leben im All: «Falls es eine Zivilisation im Weltraum gibt, sind die Radiosignale, die ausgesendet werden, theoretisch ähnlich wie die Signale, die wir einfangen, wenn ein Pulsar auf uns zukommt.»
«Seit einem halben Jahrhundert benutzen Astronomen Radioteleskope, um die quälende Frage zu beantworten: Sind wir allein?», sagte Douglas Vakoch, Präsident der Organisation METI, die mit Botschaften ins All extraterrestrische Intelligenzen erreichen will, laut Staatsagentur Xinhua. «Die Signale, die sie suchen, sind so schwach, dass unglaublich empfindliche Teleskope nötig sind, um sie zu entdecken.»
Das Teleskop benutzt ein Programm, das vom internationalen Zentrum für Radioastronomie (ICRAR) im australischen Perth und von der Europäischen Südsternwarte in Garching bei München entwickelt wurde, um die Riesenmenge an Daten zu bewältigen. Die Software Next Generation Archive System (NGAS) hilft, jährlich drei Petabyte (3000 Terabyte) an Informationen zu sammeln, zu transportieren und zu speichern. Es wird auch von anderen Teleskopen benutzt.
In der Anfangszeit richten die Betreiber «Fast» noch genauer aus, das Teleskop kann nur für anfängliche Studien genutzt werden. Aber in zwei bis drei Jahren soll die 500 Meter große Teleskop-Schüssel voll zum Einsatz kommen und dann auch für ausländische Wissenschaftler zur Verfügung stehen. Die Baukosten des Teleskops werden offiziell nur mit 1,2 Milliarden Yuan, umgerechnet 160 Millionen Euro, angegeben. Beobachtern erscheint das angesichts der Größe aber als zu wenig.
Mit weiteren 1,8 Milliarden Yuan, umgerechnet 239 Millionen Euro, soll zumindest nach offiziellen Angaben die Umsiedlung von mehr als 8000 Menschen finanziert worden sein. Sie mussten ihre Heimat verlassen, weil im Umkreis von fünf Kilometern um das Observatorium absolute Funkstille herrschen muss. «Fast» sei so empfindlich, dass es das Signal eines Handys auf dem Mond empfangen könnte, heißt es.
دانش و فناوری": رادیوتلسکوپ غول‌پیکر آمریکایی در پورتوریکو فروریخت"رصدخانه «آرسیبو» پس از نیم قرن اکتشافات نجومی تعطیل شد
رادیوتلسکوپ "آرسیبو" که یکی از مهم‌ترین رصدخانه‌ها برای اکتشافات نجومی بود فروریخت. این تلسکوب به دلیل نمایش آن در فیلم "چشم طلایی"، از سری فیلم‌های جیمزباند، به یکی از جاذبه‌های گردشگری پورتوریکو تبدیل شده بود.
رادیوتلسکوپ آرسیبو
روز سه‌شنبه، دوم دسامبر (۲۲ آذر) بنیاد ملی علوم ایالات متحده (NSF) اعلام کرد که گنبد ۹۰۰ تُنی رادیوتلسکوپ "آرسیبو" فروریخته است.
علاره بر ریزش قسمت‌های بالایی ستون‌ها، مرکز یادگیری رصدخانه هم به دلیل سقوط کابل‌های فولادی به‌شدت آسیب دیده است.
ستورامان پانچاناتان، رئیس بنیاد ملی علوم آمریکا در این رابطه اظهار داشت: «ما از این اتفاق ناراحت هستیم اما در عین حال خوشحالیم که به هیچ کس آسیبی وارد نشده است.»
او تاکید کرد که با وجود نابودی این تلسکوپ غول‌پیکر، اکنون باید برای راه‌انداری بخش‌های باقی‌مانده سیستم آن تلاش کرد.
این رادیوتلسکوپ در سواحل شمالی پورتوریکو قرار داشت و پس از آن که در سال ۱۹۹۵ به عنوان لوکیشن فیلم "چشم طلایی"، از سری فیلم‌های جیمزباند مورد استفاده قرار گرفت، به یکی جاذبه‌های توریستی این جزیره تبدیل شد.
تلاش برای نجات تلسکوپ
پس از هشدارهای کارشناسان نسبت به ویرانی فاجعه‌بار آرچیبو، بنیاد ملی علوم آمریکا اواسط نوامبر سال جاری اعلام کرد که خطر ویرانی آن بسیار جدی است و کابل‌های فولادی آن ممکن است دیگر نتوانند بارهایی را که بر آنها تحمیل شده تحمل کنند.
رئیس این بنیاد تاکید کرد که بازسازی بخش‌های فرسوده به روشی ایمن امکان پذیر نیست.
در ماه نوامبر یکی از کابل‌های فولادی اصلی این رصدخانه که قادر به تحمل ۵۴۴ تُن وزن بود پاره شد.
پیش‌تر، در اوت سال جاری به دلیل پارگی یکی از کابل‌های کمکی، پژوهش در این رصدخانه به‌طور موقت تعطیل شده بود.
رادیو تلسکوپ "آرسیبو" در سال ۱۹۶۳ آغاز به‌کار کرد و تاکنون اکتشافات نجومی زیادی در آنجا صورت گرفته است.
نخستین سیاره فراخورشیدی، یعنی سیاره خارج از منظومه شمسی، در اوایل دهه ۱۹۹۰ در این رصدخانه کشف شد.
متحققان شاغل در "آرسیبو" در سال ۱۹۸۱ نیز به تهیه نخستین نقشه‌های سطح سیاره زهره کمک کردند.
این رادیوتلسکوپ با قطر ۳۰۵ متر، تا پیش از ساختن رصدخانه مشابهی در چین در سال ۲۰۱۶ بزرگترین رادیوتلسکوپ جهان بود.
رصدخانه «آرسیبو» پس از نیم قرن اکتشافات نجومی تعطیل شد
رصدخانه آرسیبو در سواحل شمالی پورتو ریکو پس از ۵۷ سال اکتشافات نجومی روز سه‌شنبه در پی سقوط تلسکوپ رادیویی خود برای همیشه تعطیل شد.
بنیاد ملی علوم آمریکا گزارش داد سکوی ۹۰۰ تنی تلسکوپ این رصدخانه که به کمک کابل‌های ۱۳۷ متری بر فراز بشقاب بازتابنده‌ای به عرض ۳۰۵ متر معلق بود، صبح سه‌شنبه به وقت محلی، فرو ریخت.
این گزارش می‌افزاید که خوشبختانه، از کارکنان رصدخانه و مردم محلی هیچ‌کس در این حادثه آسیب ندیده‌اند.
تلسکوپ رادیویی رصدخانه آرسیبو یکی از عظیم‌ترین تلسکوپ‌های اکتشافی جهان بود که نزدیک به شش دهه، دانشمندان سراسر دنیا در پژوهش‌ها و مطالعات نجومی خود از آن بهره گرفتند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دو کابل حامل بشقاب بازتابنده که از ماه اوت (اواسط تابستان امسال) شکسته بودند، علت سقوط نامنتظره تلسکوپ رادیویی و تعطیلی اجباری آرسیبو عنوان شدند.
بنیاد ملی علوم آمریکا در ماه نوامبر گزارش داد که تلاش برای بازسازی و تعمیر این سازه به قدری خطرناک خواهد بود که جز تخریب آن چاره دیگری نمانده است.
این تلسکوپ در دهه ۱۹۶۰ میلادی ساخته شد و وزارت دفاع آمریکا تامین بودجه آن را بر عهده داشته است.
----
پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان در شیلی آغاز شد
بیابان آتاکاما یکی از خشک‌ترین بیابان‌های دنیاست که بین سه کشور شیلی، پرو و بولیوی قرار گرفته است. در قسمتی از این بیابان که جزو خاک شیلی به شمار می‌رود، سنگ بنای ساخت بزرگترین تلسکوپ جهان پایه‌گذاری شده است.
"تلسکوپ فوق‌العاده بزرگ اروپایی" (European Extremely Large Telescope) که به اختصار E-ELT خوانده می‌شود، پروژهای متعلق به رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) است که ساخت آن رسما از روز ۲۶ مه (۶ خرداد) آغاز شد. (تصویر شبیه‌سازی شده کامپیوتری)
طبق برنامه ساخت این تلسکوپ در سال ۲۰۲۴ به پایان خواهد رسید و به این ترتیب E-ELT بزرگترین چشمی خواهد بود که بشر به کمک آن از روی زمین به کنکاش در کهکشان‌ها خواهد پرداخت.
تلسکوپ E-ELT پنج آینه انعکاسی عظیم دارد که قطر بزرگترین آنها ۳۹ متر است. قطر بزرگترین تلسکوپ‌هایی که در حال حاضر استفاده می‌شود حداکثر به ده متر می‌رسد. رئیس سازمان ESO در مراسم آغاز پروژه ساخت این تلسکوپ، اهمیت تاریخی آن را با تلسکوپی مقایسه کرد که گالیله حدود ۴ قرن پیش با آن به آسمان نگریست.
تلسکوپ E-ELT بر فراز کوه "سرو آرمازونز" ساخته خواهد شد که ۳۰۴۸ متر ارتفاع دارد. دو سال پیش قله این کوه برای استقرار این تلسکوپ هموار شد؛ تلسکوپی که در دل گنبدی به ارتفاع ۸۰ متر قرار دارد. آینه E-ELT قادر است ۱۳ برابر بیشتر از تلسکوپ‌های پیشرفته کنونی نور را جمع‌آوری کند که همین موجب می‌شود تا تصاویر این تلسکوپ وضوح بسیار بهتری داشته باشند.
برای ساخت این تلسکوپ تا بدین‌جا یک میلیارد یورو هزینه شده است. در این پروژه که در سال ۲۰۱۲ تصمیم اجرای آن گرفته شد، ۱۵ کشور اروپایی به همراه برزیل مشارکت دارند. میشل باشله، رئیس‌جمهوری شیلی نیز در مراسم افتتاح پروژه ساخت این تلسکوپ حضور داشت.
شرایط آب و هوایی خنک و خشک و همچنین امکان دید خوب موجب شده تا دانشمندان برای بیشتر مشاهدات نجومی در سراسر جهان، کشور شیلی را انتخاب کنند. رصدخانه جنوبی اروپا در حال حاضر در بیابان آتاکاما سه سایت رصدی دیگر نیز دارد. در بخش‌هایی از این بیابان ۱۰۵ هزار کیلومتر مربعی از زمان ثبت دما توسط بشر تا کنون باران نباریده است. آسمان شب در این بیابان در بیشتر مواقع صاف و بدون ابر است.
دانشمندان امیدوارند که تلسکوپ E-ELT تلاش‌ها برای جستجوی سیاراتی قابل سکونت فراتر از منظومه شمسی یا تحقیق در مورد ماده تاریک (Dark Matter) یا سیاه‌چاله‌ها را بهبود ببخشد. به گفته رئیس رصدخانه جنوبی اروپا با فناوری‌های پیشرفته‌ای که در این تلسکوپ به کار رفته‌اند، اولین سیاره قابل سکونت شاید در عرض یک دهه کشف شود.
البته پروژه ساخت تلسکوپ E-ELT تنها پروژهای نیست که در حال حاضر برای ساخت تلسکوپ‌های بزرگ در دست اجراست. در آمریکا تلاش‌هایی برای تأمین هزینه ساخت دو تلسکوپ بزرگ به نام "تلسکوپ سی متری" در هاوایی و "تلسکوپ بزرگ ماژلان" در شیلی در حال انجام است. البته ساخت تلسکوپ سی متری به خاطر برخی اعتراضات نسبت به محل استقرار آن فعلا متوقف شده است.
MAR/DW/BILD
این گزار شها در حال تکمیل شدن است
خبر گزاری مردانی نیوز
بیشتر بخوانید مطالب مرتبط در این ضمیمه از